ထံရူဿ္ကီဿ္သဲးခီဢ္ခါလဿ ခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္စးထီဢ္သုးဃီၯ၀ဲတခါ

ခီဖ်ိ ခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿ ဟ့ဢ္ကူဢ္၀ဲဒဢ္ကီဿ္ပယီၯကီဿ္ခိဢ္ အူသ့စ့ဢ္ လဿ ကဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္ကဒီး ကီဿ္ခိဢ္ အတဿ္ဖံးတဿ္မၯလဿခံထဿတထဿအဂီဿ္အဃိ လဿထံရူဿ္ကီဿ္သဲး အတကြီဿ္ပူၯန႕ဢ္ တဿ္ဂီၯဂဲၯထီဢ္အသး အိဢ္ထီဢ္၀ဲဒဢ္ န႕ဢ္လီၯ.

ႃပွၯတဂၯလဿ္လဿ္လဿထံဢ္ပွၯန႕ဢ္တဲဒဢ္တဿ္ဂ့ဿ္တခါအံၯလီၯအဂ့ဿ္႗ဒီကလုာ္ဒံဢ္မိဢ္ကရ့ဢ္စံဢ္လီဿ္ခဿဢ္သးထီဘိကမံးတံာ္ လဿကညီ ကီဿ္စဲဿ္ တကပၯ မူဒါခိဢ္တဂၯလဿအမ့ဿ္၀ဲ  နန္းခင္ေထြး့ျမင့္ စံး၀ဲဲန႕ဢ္လီၯ.

ခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္ ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအံၯ မ့ဿ္၀ဲဲကလုာ္ဒူဢ္ဖီဢ္စုက၀ဲၯတဖု လဿအဂံဿ္အဘါ ဒိဢ္ကတဿဿ္တဖုလီၯ. တကးဒံးဘဢ္ မ့ဿ္စ့ဿ္ကီး ပွၯကလုာ္တကလုာ္လဿ အနီဢ္ဂံဿ္အါကတဿဿ္ ခံဖုတဖုလဿကီဿ္တဘ့ဢ္အံၯအပူၯဒီး ပဿဿ္ဆဿ တ့ဿ္ လံ၀ဲ ဒဢ္ ပယီၯပဒိဢ္လဿ အနံဢ္ (၆၀)ဘ်ဲဢ္အတီဿ္ပူၯ ဘဢ္ဆဢ္ ဖဲ ၂၀၁၃ လါ ယူၯႏူၯအါရံဢ္ အတီဿ္ပူၯန႕ဢ္ မၯ၀ဲတဿ္ပတုာ္တဿ္ခးဒီး ကီဿ္ပယီၯ ပဒိဢ္၀ံၯတဿ္ဒုးတဿ္ယၯတအိဢ္ထီဢ္လဿၯ၀ဲဘဢ္အမဲာ္ညါ ထံဢ္လိာ္တ့ဿ္လံအသးဒီး ကီဿ္ပယီၯတဿ္ဒီသဒဿသုးမုဿ္ဒိဢ္သုးရိဢ္မဲခိဢ္က်ဿဿ္ (၆) ဘ်ီ ၊ကီဿ္ပယီၯကီဿ္ခိဢ္္ (၅) ဘ်ီဃဢ္ဃဢ္ ဒီး မ့ဿ္စ့ဿ္ကီး ကလုာ္ဒူဢ္ဖီဢ္စုက၀ဲၯကရဿ ထဲဲ တဖုဧိၯ လဿ အသူဢ္ထီဢ္န႕ဿ္ တဿ္နာ္န႕ဢ္ လိာ္သးဒီး ကီဿ္ပယီၯပဒိဢ္ လဿတဿ္ကစံးကတိၯ သကိး တဿဢ္ပီဢ္သကိး၀ဲ ထံကီဿ္တဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္အဂီဿ္န႕ဢ္လီၯ. 

လဿတဿ္မၯ၀ဲတဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္တဿ္အိဢ္သးကတီဿ္အံၯန႕ဿ္ ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအံၯ မ့ဿ္၀ဲကရဿတဖုလဿ အတီခိဢ္ရိဢ္မဲ လဲၯတ့ဿ္ တဿ္ လဿညါဒီး ဒ္သိးတဿ္မၯ၀ဲတဿ္ပတုာ္တဿ္ခးလဿထံကီဿ္ဒီတဘ့ဢ္အတကြီဿ္ပူၯကန႕ဿ္အဂီဿ္ မ့ဿ္စ့ဿ္ကီးကရဿတဖုလဿ အလဲၯကရဿ ကရိ  တ့ဿ္လံ၀ဲ  UWSA ဒီး TNLA   ကလုာ္ဒူဢ္ဖီဢ္စုက၀ဲၯ ကရဿ သ့ဢ္တဖဢ္န႕ဢ္လီၯ. သတးဒီး ကရဿဒ္အမ့ဿ္ ကညီဒီကလုာ္ စဿဖွိဢ္ ကရဿ အံၯ ခိဖ်ိ သုးထီဢ္၀ဲ ထံရူဿ္ကီဿ္သဲးခီဢ္ခါတခါလဿ ဟ့ဢ္ကူဢ္ဆီဢ္သခူထီဢ္၀ဲဒဢ္ကီဿ္ပယီၯကီဿ္ခိဢ္အခံ လဿကဆဲးဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္ ဒံး၀ဲ ကီဿ္ခိဢ္ခံထဿတထဿ မူဒါအဃိ လဿထံရူဿ္ကီဿ္သဲးအတကြီဿ္ပူၯမ့ဿ္ဂ့ၯ၊လဿပွၯဃုသ့ဢ္ညါဃိထံ ထံရူဿ္ကီဿ္သဲး ဖိသ့ဢ္တဖဢ္အဂီဿ္မ့ဿ္ ဂ့ၯ ဒုးအိဢ္ထီဢ္၀ဲ တဿ္လီၯကမဿကမဢ္ဖးဒိဢ္ညါလီၯ.

လဿကီဿ္ပယီၯပူၯအံၯ ထံရူဿ္ကီဿ္သဲး ပဢ္တံဢ္အိဢ္၀ဲဲဒဢ္ ၆၅ ပဢ္တံဢ္ဒီး ကလုာ္ဒူဢ္ဖီဢ္စုက၀ဲၯကရဿဖးဒိဢ္အိဢ္၀ဲဒဢ္ ၁၆ ဖု ဒဢ္လဲဢ္ ကရဿလဿကတဲဖ်ါထီဢ္တဿ္ဒ္သိး ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအံၯတအိဢ္၀ဲနီတဖုဘဢ္ဒီး ခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္အံၯ မ့ဿ္ကရဿအဆိကတဿဿ္ထဲတဖုဧိၯလဿတဲဖ်ါထီဢ္တဿ္ဒ္အံၯန႕ဢ္လီၯ.

ပဒိဢ္မါည့မီဢ္ စံးစ့ဿ္ကီး၀ဲလဿ တဿ္မၯ၀ဲတဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္တဿ္ရဲဢ္တဿ္က်ဲၯ တဿ္အိဢ္သးဒီတကတီဿ္ညါအံၯန႕ဢ္ ကီဿ္ခိဢ္္သ့ဢ္ညါ ထြဲ၀ဲ အဂ့ၯ ကတဿဿ္လီၯ.ကီဿ္ခိဢ္အနီဿ္ကစဿ္ဒဢ္၀ဲ မ့ဿ္ဆဲးဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္ကဒီး ကီဿ္ခိဢ္ခံထဿတထဿမူဒါန႕ဢ္ ပနာ္သပွဿ္ကတဿဿ္လဿ တဿ္မုာ္ တဿ္ခုဢ္အံၯပမၯအီၯကန႕ဿ္ န႕ဢ္ပသမဿအလီဿ္တအိဢ္ဘဢ္ အဃိ ပဟ့ဢ္ကူဢ္ ဟ့ဢ္သဆဢ္ထီဢ္၀ဲ ကီဿ္ခိဢ္အူသ့စ့ဢ္ အခံ ဒ္အံၯန႕ဢ္လီၯ. လဿတဿ္န႕ဢ္အဃိ ဖဲကီဿ္ခိဢ္အူသ့စ့ဢ္ ဟံထိီဢ္ ဖီဢ္ထီဢ္ ဒံး မူဒါ ကတီဿ္န႕ဢ္ ပ၀ဲကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအံၯ ပအဲဢ္ဒိးလဿ တဿ္ကမၯ၀ဲဲတဿ္ပတုာ္တဿ္ခး လဿထံကီဿ္ဒီတဘ့ဢ္ အတကြီဿ္ ပူၯ၀ံၯတဿ္ကစးထီဢ္ စံးကတိၯ တဿဢ္ပီဢ္ သကိးထံရူဿ္ကီဿ္သဲး ဂ့ဿ္၀ီဒီးလဿတဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္အဂီဿ္န႕ဢ္ ဒ္သိးပတဿ္လဲၯက်ဲ အခိဢ္ သုတ၀့ၯက့ၯလဿခံအဂီဿ္ ပအဲဢ္ဒိးမၯသကိး အီၯ တုၯ ပတုၯ လဿပတဿ္ပညိဢ္အိဢ္ တစု လီၯအဂ့ဿ္ ပဒိဢ္မါည့မီဢ္စံး စ့ဿ္ကီး၀ဲန႕ဢ္လီၯ.

လီၯဆီဒဢ္တဿ္ ကီဿ္ဒ္သိး ကီဿ္ပယီၯပူၯအံၯ ခီဖ်ိ တဿ္ကရဿကရိသ့ဢ္တဖဢ္တဿ္ဂံဿ္စဿ္အိဢ္ဒံး၀ဲအကတီဿ္န႕ဢ္ လဿတဿ္ ကသူဢ္ ထီဢ္ ၀ဲ တဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္အဂီဿ္ အဆိကတဿဿ္တဿ္ကဘဢ္သူဢ္ထီဢ္အီၯခီဖ်ိ လဿပွၯနီဿ္တဂၯဒီးတဂၯလီၯ မ့ဿ္အဂ့ဿ္ဒ္လဲဢ္န႕ဢ္ လဿကီဿ္ပယီၯ ပူၯအံၯ တဿ္စူဿ္တဿ္နာ္န႕ဢ္လိာ္သး လဿတဿ္ကရဿကရိတဖုဒီးတဖု အဖီခိဢ္ဒီး တဿ္စူဿ္တဿ္နာ္န႕ဿ္ လိာ္သး လဿပွၯနီဿ္တဂၯဒီး တဂၯအဖီခိဢ္န႕ဢ္ ပထံဢ္ဘဢ္အါတက့ဿ္ အိဢ္ဒဢ္ထဲလဿ တဿ္စူဿ္တဿ္နာ္န႕ဿ္လိာ္သးလဿ ပွၯနီဿ္တဂၯဒီးတဂၯအဖီခိဢ္လီၯအဂ့ဿ္ ပွၯလဿ အဃုသ့ဢ္ညါထံရူဿ္ကီဿ္သဲးဖိတဂၯလဿအမ့ဿ္ ကိဢ္၀့မ့ စံး၀ဲန႕ဢ္လီၯ. 


အ၀ဲဟ့ဢ္စ့ဿ္ကီး ၀ဲအဒိအတဲာ္လဿ ပမ့ဿ္ကြဿ္က့ၯ အဘူးကတဿဿ္ဖဲ သုးခိဢ္က်ဿဿ္ ခ့ဢ္ညိး ဘဢ္တဿ္ၾတဳဿ္ကြံာ္အီၯ လဿမူဒါလီဿ္လၯ၀ံၯ အလီဿ္ခံန႕ဢ္ တဿ္ဒုးတဿ္ယၯအိဢ္ထီဢ္ကဒါက့ၯ၀ဲန႕ဢ္လီၯ.စးထီဢ္ ဖဲ ၁၉၉၄ နံဢ္ ကလုာ္ဒူဢ္ဖီဢ္စုက၀ဲၯလဿ မၯတဿ္ပတုာ္ တဿ္ခး ဒီး သုးခိဢ္က်ဿဿ္ခ့ဢ္ညိး တဖဢ္ ဖဲသုးခိဢ္က်ဿဿ္ခ့ဢ္ညိးဘဢ္တဿ္ၾတဳဿ္ကြံာ္အီၯ လဿမူဒါလီၯလၯ၀ံၯ အလီဿ္ခံ တဿ္ဒုး တဿ္ယၯအိဢ္ထီဢ္ ကဒါ က့ၯ ၀ဲန႕ဢ္လီၯ.

လဿခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္အတဿ္ဟ့ဢ္ကူဢ္ဒ္အံၯအဖီခိဢ္ ကီဿ္ခိဢ္အူသ့စ့ဢ္တခီ စံးဆဿက့ၯ၀ဲပွဲၯဒီးတဿ္နံၯတဿ္အ့ လဿအီၯတခီန႕ဢ္ တဿ္အိဢ္ ဆူဢ္ အိဢ္ခ်႕မ့ဿ္တဂ့ၯဘဢ္ဆဢ္လဿကမ်ဿဿ္ထံဖိကီဿ္ဖိဒီး ထံကီဢ္အတဿ္လိဢ္ဘဢ္မ့ဿ္အိဢ္ထီ္ဢ္ ဘဢ္ဖုသဿပ်ဿၯန႕ဢ္ကဆဲးဟံထီဢ္ ဖီဢ္ထီဢ္ ကဒီးမူန႕ဢ္လီၯ. အ၀ဲအတဿ္ကတိၯဒ္အံၯန႕ဢ္ ဘ်ီ၀ဲအံၯမ့ဿ္၀ဲခံဘ်ီတဘ်ီန႕ဢ္လီၯ. လဿတဿ္န႕ဢ္အဃိ ကီဿ္ခိဢ္ အူသ့စ့ဢ္တခီ မ့ဿ္ဘဢ္သ့ဢ္သ့ဢ္ကဆဲးဟံထီဢ္ ဖီဢ္ထီဢ္ကဒီးကီဿ္ခိဢ္ ခံထဿတထဿမူဒါဧါ န႕ဢ္ တဿ္ဆိကမိဢ္အိဢ္ထီဢ္၀ဲဒဢ္ အဂ့ဿ္ ပွၯဃုသ့ဢ္ညါ ထံရူဿ္ကီဿ္သဲး ဖိတဖဢ္စံး၀ဲန႕ဢ္လီၯ.

လဿခ့ဢ္အဲ(န္)ယူဿ္တကပၯန႕ဢ္ တဿ္မုာ္တဢ္ခုဢ္ တဿ္ရဲဢ္တဿ္က်ဲၯအံၯ ခီဖ်ိကီဿ္ခိဢ္အူသ့စ့ဢ္မၯတ့ဿ္လံ၀ဲဒီး အဲဢ္ဒိး၀ဲ လဿကီဿ္ခိဢ္ အူသ့စ့ဢ္ ကဆဲးဟံမူဒါမၯအီၯ အဂၯတမံၯ မ့ဿ္တဿ္ဟ့ဢ္ဂံဿ္ဟ့ဢ္ဘါကီဿ္ခိဢ္အူသ့စ့ဢ္ တခါလီၯအဂ့ဿ္ ခႜီဒီကလုာ္ တဿ္ထူဢ္ဖ်ဲးသုးမုဿ္ဒိဢ္ ခိဢ္နဿ္ဒိဢ္ထီ တဂၯလဿအမ့ဿ္ ဒီးကထဿဢ္ ဆလိုင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္း ပဲာ္ထံနီၯဖး၀ဲဒဢ္န႕ဢ္လီၯ.

သနာ္က့ လဿကီဿ္ပယီၯပူၯအံၯ တဿ္ဃုထဿထီဢ္ကီဿ္ခိဢ္သီန႕ဢ္ တမ့ဿ္ ကမ်ဿဿ္တဿ္ဃုထဿထီဢ္၀ဲလိၯလိၯဘဢ္ဒီး မ့ဿ္၀ဲဘ်ီဢ္ဒိဢ္ ခဿဢ္စးတဖဢ္ ဘဢ္ဃုထဿထီဢ္၀ဲန႕ဢ္လီၯ.ဒ္ ၂၀၀၈ နံဢ္တဿ္ဘ်ဿခိဢ္သ့ဢ္ပူၯအိဢ္္တ့ဿ္ပာ္လံအသိး ကမ်ဿဿ္ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ဒီးဒီကလုာ္ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ န႕ဢ္ကဘဢ္ဃုထဿထီဢ္၀ဲဒဢ္ ကီဿ္ခိဢ္ခံ တဂၯစုာ္စုာ္၀ံၯ သုးမုဿ္ဒိဢ္ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ခဿဢ္စးလဿဂံဿ္ဘါထဲသိး ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ခံခါအံၯပာ္ဖွိဢ္ န႕ဢ္ ကဘဢ္ဃုထဿထီဢ္၀ဲဒဢ္ ကီဿ္္ခိဢ္ခံတဂၯ ဒီးလဿကီဿ္ခိဢ္ခံ သဿဂၯအံၯအက်ါ တဂၯန႕ဢ္ ကီဿ္စဿဖွိဢ္ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ ကဘဢ္ဃုထဿ ထီဢ္က့ၯ၀ဲဒ္အမ့ဿ္ ကီဿ္ခိဢ္ တဿ န႕ဢ္လီၯ.

ဖဲအူသ့စ့ဢ္ဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္၀ဲ ကီဿ္ခိဢ္မူဒါ၀ံၯအလီဿ္ခံ သူဢ္ရးအူရြ႕ဢ္မါ(ခဲအံၯ ကီဿ္စဿဖွိဢ္ဘ်ီဢ္ဒိဢ္ ပွၯပဿၯလီဿ္ဆ့ဢ္နီၯ) ဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္ က့ၯ၀ဲ ကႜးဖိးပဢ္တံဢ္ကရဿခိဢ္ မူဒါန႕ဢ္လီၯ.သူဢ္ရးအူရြ႕ဢ္မါ စံးစ့ဿ္ကီး၀ဲဖ်ိဖ်ိဖ်ါဖ်ါ လဿအဲဢ္ဒိး ကဲထီဢ္ ဘဢ္၀ဲကီဿ္ခိဢ္ဖဲ ၂၀၁၅ နံဢ္ တဿ္ဃုထဿအံၯန႕ဢ္လီၯ. လဿအူသ့ဢ္စ့ဢ္တကပၯ မ့ဿ္ဆဲးဟံထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္ကဒီးမူဒါလဿ ကီဿ္ခိဢ္ခံထဿ တထဿအံၯ သဿပ်ဿၯန႕ဢ္ လဿ ပႜံဢ္ခဲဢ္ဖႜိ ပဢ္တံဢ္အံၯအပူၯ ကဘဢ္ဒိးဃုထဿျပဿလိာ္ကဒီးအသးဒီး သူဢ္ရးအူရြ႕ဢ္မါ တဿ္ကကဲဘဢ္၀ဲကီဿ္ခိဢ္အဂီဿ္ န႕ဢ္လီၯ.တဿ္ဃုထဿမ့ဿ္ဘူးထီဢ္ခဲကဿဢ္န႕ဢ္ ပကဘဢ္တဲသကိး အူသ့စ့ဢ္ကႏုာ္လီၯက့ၯ တႏုာ္လီၯက့ၯန႕ဢ္လီၯ.

ပကဘဢ္ကြဿ္လဿတဿ္မၯလီၯ ဘဢ္သ့ဢ္သ့ဢ္အ၀ဲသ့ဢ္ခံဂၯလဿာ္ ကဲထီဢ္သ့၀ဲဒဢ္န႕ဢ္လီၯအဂ့ဿ္ ပႜံဢ္ခဲဢ္ဖႜိ ပဢ္တံဢ္ လီဿ္ခဿဢ္သး ထီဘိကမံးတံ ဖိ အူလးဆြ႕ဢ္ ပဲာ္ထံနီၯဖး၀ဲန႕ဢ္လီၯ.လဿကတီဿ္အံၯ ပႜံဢ္ခဲဢ္ဖႜိပဢ္တံဢ္ပူၯန႕ဢ္ ကရူဿ္လီၯဖးစ့ဿ္ကီး၀ဲခံကရူဿ္အဂ့ဿ္ ဘ်ီဢ္ဒိဢ္မီဢ္သီတဖဢ္ပဲာ္ထံနီၯဖးစ့ဿ္ကီး၀ဲန႕ဢ္လီၯ.ကိတိာ္ခိဢ္က်ဿဿ္လဿအပူၯကြံာ္ ပယီၯပဒိဢ္အစုပူၯတဖဢ္တခီ အိဢ္လဿအူသ့စ့ဢ္အိဢ္တကပၯဒီး မ့မ့ဿ္ မုဿ္က်ိၯ၀ဲၯကြဿ္တဿ္မၯကစဿ္ဖးဒိဢ္သ့ဢ္တဖဢ္ဒီး လီဿ္က၀ီၯမုဿ္က်ိၯ၀ဲၯကြာ္ တဿ္မၯကစဿ္သ့ဢ္တဖဢ္ လဿဘဢ္တဿ္ကိးအီၯလဿ ျခိဢ္နံဢ္ ဘ်ီဢ္ူဒိဢ္မီဢ္သီ သ့ဢ္တဖဢ္တခီ ဟ့ဢ္ဂံဢ္ဟ့ဢ္ဘါဒီးအိဢ္၀ဲဒဢ္လဿ သူဢ္ရးအူရြ႕ဢ္မါ အိဢ္တကပၯန႕ဢ္လီၯ.

ဘဢ္ဆဢ္သနာ္က့ ကီဿ္ပယီၯသုးမုဿ္ဒိဢ္ခိဢ္္နဿ္အါဂၯန႕ဢ္ ဘဢ္သး၀ဲ အူသ့ဢ္စ့ဿ္ အါန႕ဢ္ဒံး သူဢ္ရးရြ႕ဢ္မါအဂ့ဿ္ ကီဿ္ပယိီၯ သုးမုဿ္ဒိဢ္ ခိဢ္နၯတနီၯစံး၀ဲဲန႕ဢ္လီၯ.လဿတဿ္န႕ဢ္အဃိ ဖဲ ၂၀၁၅ နံဢ္ တဿ္ဃုထဿန႕ဢ္ အူသ့စ့ဢ္မ့ဿ္ဆဲးဟံထီဢ္ ဖီဢ္ထီဢ္ကဒီးမူဒါတခီ ကီဿ္ပယီၯ သုးမုဿ္ဒိဢ္တခီ ကဃုထဿထီဢ္ဒဢ္ အူသ့စ့ဢ္အဂ့ဿ္စံးစ့ဿ္ကီး၀ဲန႕ဢ္လီၯ.

ဟံန႕ဿ္အီၯခီဖ်ိလဿ ( http://7daynewsjournal.com/article/14319 ေအာင္သူရ

အတဲြ (၁၃)၊ အမွတ္(၁၄)  )