ပကဘဢ္ဃုက်ဲဒ္ဖိသဢ္ကသ့အဲဢ္န႕ဆဿဢ္

ပွၯကူဢ္သ့လဿဖိသဢ္ပီညါစံး၀ဲ၊ႃႃဖိသဢ္အနီဿ္ခိဒီးအနီဿ္သးအတဿ္ဒိဢ္ထီဢ္ထီထီဢ္လဿအဂ့ၯန႔ဢ္ ဒိးသန႔ၯထီဢ္အသးလဿစဿၯသြဲဢ္ Gene ဒီး ခိဢ္ဃဿၯ environment န႔ဢ္လီၯ. ဖိသဢ္န႔ဢ္ စးထီဢ္တူဿ္တဿ္သ့ထီဢ္ဖဲဲအအိဢ္၀ဲလဿအမိဿ္ဒဿလီဿ္ပူၯလံၯလံၯန႔ဢ္ လီၯ. လဿတဿ္န႕ဢ္အဃိ ကသံဢ္သရဢ္ဟ့ဢ္ကူဢ္၀ဲလဿမိဿ္ဒီးပဿ္ကဘဢ္တဲသကိးတဿ္ဒီးဖိဖဲဲအအိဢ္၀ဲဒဢ္လဿ အမိဿ္ဒဿလီဿ္ ပူၯန႔ဢ္လီၯ.ပထံဢ္ဘဢ္မိဿ္တနီၯနီၯဖဲအဒဿအဆဿကတီဿ္အခါ ကနဢ္တဿ္သူဢ္၀ံဢ္သးဆဿ ကြဿ္၀ဲ တဿ္ဂီၯအဃံအ လၯတဖဢ္ ဒ္သိးဖိသဢ္မ့ဿ္အိဢ္ဖ်ဲဢ္ထီဢ္ကအိဢ္ဒီးသူဢ္သးလဿအဂ့ၯ ကကဲထီဢ္ပွၯလဿအသူဢ္ အသး ကပုာ္ အိဢ္ဒီးတဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံန႕ဢ္လီၯ.ဖိးသဢ္အိဢ္ဖ်ဲဢ္ထီဢ္၀ံၯအလီဿ္ခံ ဒိဢ္ထီဢ္ဆဿကတီဿ္ခါစ့ဿ္ကီးၾကဿး လဲၯခီဖ်ိဘဢ္၀ဲ ခိဢ္ဃဿၯ လဿအဂ့ၯန႔ဢ္လီၯ.

ဒ္တဿ္တဲပူအိဢ္၀ဲတယုဿ္အသိးထိဢ္ကံဢ္ဖိခံဘ့ဢ္လဿကလံၯမုဿ္စိာ္ဖးကြံာ္အီၯ၀ံၯ တဘ့ဢ္န႕ဢ္ဘဢ္တဿ္ကြဿ္ထြဲ ဒိဢ္ထီဢ္အီၯ လဿ သီခါတပါဒီး အဂၯတ ဘ့ဢ္န႔ဢ္ ဘဢ္တဿ္ကြဿ္ထြဲဒိဢ္ထီဢ္အီၯလဿ ပွၯတမ်ဿ္တဿ္ဖိိန႕ဢ္လီၯ. ထိဢ္ကံဢ္ဖိ တဘ့ဢ္ လဿ အဒိဢ္ထီဢ္ဘဢ္၀ဲလဿ သီခါအတဿ္အိဢ္အမူဖီလာ္အံၯ ကတိၯတဿ္ထဲလဿ တဿ္ကတိၯအဆဲးအလၯဒီး အ မုာ္န့ဢ္လီၯ. မ့မ့ဿ္ ထိဢ္ကံဢ္ဖိလဿအဒိဢ္ထီဢ္၀ဲလဿ ပွၯမ်ာ္အတဿ္အိဢ္မူ အဖီလာ္တခီ ကတိၯတဿ္ကတိၯလဿအအဿ အသီဒီးတဆဲးတလၯ၀ဲန့ဢ္လီၯ.
 

ပ၀ဲပွၯညီဖိလဿအအိဢ္ဖ်ဲဢ္ဒီးဒိဢ္ထီဢ္ဘဢ္လဿကစဿဿ္ကလိဒီးထံက်ိထံကြာ္အတဿ္အိဢ္မူအဖီလာ္တဖဢ္ ထံဢ္ဘဢ္မၯဘဢ္၀ဲဒီးလဲၯခီဖ်ိဘဢ္၀ဲန့ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯတဿ္အိဢ္သးအဃိသ့ဢ္ညါ၀ဲလဿန့ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯလဿ အဂ့ၯအံၯမ့ဿ္၀ဲပွၯကညီဖိကအိဢ္မူအဂီဿ္ တဿ္ သးသမူတခါန့ဢ္လီၯ.မ့မ့ဿ္ဖိသဢ္လဿအဒိဢ္ထီဢ္ဘဢ္၀ဲလဿ တမ့ဿ္ခိ္ခိဢ္ပွဿ္လဿ္က်ါဘဢ္တဖဢ္အံၯ မ့တမ့ဿ္လဿမိဿ္ပဿ္ဒီ္း သရဢ္သမါအတဿ္သိဢ္လိမၯယုၯ ဒုးနဲဢ္အီၯတဖဢ္ဘဢ္န႔ဢ္တနီၯနီၯကသ့ဢ္ညါ၀ဲန႔ဆဿဢ္အဂ့ဿ္အက်ိၯန႕ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္ခီဖ်ိ္လဿ တမၯဘဢ္၀ဲ ၊တတူဿ္ဘဢ္၀ဲဲ၊တလဲၯခီဖ်ိဘဢ္၀ဲအဃိ အတဿ္သ့ဢ္ညါနဿ္ပဿဿ္ဘဢ္ထြဲဲန႔ဆဿဢ္ ခိဢ္္ဃဿၯအံၯ ကလီၯ ဆီ၀ဲဒီးဖိသဢ္လဿအဒိဢ္ထီဢ္ဘဢ္လဿ ကစဿဿ္ခိဢ္ကလိက်ါတဖဢ္န႔ဢ္လီၯ. 

ပွၯဖိသဢ္လဿဒိဢ္ထီဢ္ဘဢ္လဿ၀့ဿ္ပူၯအံၯ အီဢ္မ့ၯ ဘဢ္ဆဢ္ ဘုအမုဿ္မၯအသးဒ္လဲဢ္န႕ဢ္ တသ့ဢ္ညါ၀ဲ ခဲဲလဿာ္ဘဢ္၊ အီထံဘဢ္ဆဢ္ထံကြာ္ခံအိဢ္ဖဲလဲဲဢ္တသ့ဢ္ညါ၀ဲဘဢ္.မိဿ္ပဿ္တနီၯနီၯလဿ၀့ဿ္ပူၯန႔ဢ္ ဘဢ္ယိာ္၀ဲလဿအဖိကဘဢ္အဿအဃိတမဿအဖိတဖဢ္ ကလဲၯဂဲၯလိာ္ကြဲလဿ ဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္ အဖီခိဢ္ န႔ဢ္ဘဢ္.ထီဘိတဲဲယုၯ၀ဲလဿဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္န႔ဢ္မ့ဿ္တဿ္လဿအလီၯပ်ံၯဒီးအဘဢ္အဿန႔ဢ္လီၯ.လဿတဿ္ဂ့ဿ္ ဒ္အံၯအဃိဖိသဢ္ဖဲအဒိဢ္ထီဢ္တစုန႕ဢ္တထံဢ္၀ဲလဿဟီဢ္ခိဢ္အံၯကဲဘ်ဴးလဿ တဿ္သူဢ္တဿ္ဖ်းလဿအထုးထီဢ္ တဿ္သူတဿ္သဢ္ဒီး ဘု၊ဟု လဿပွၯကညီ ကအိဢ္မူအဂီဿ္န႔ဢ္ဘဢ္. 

လဿတဿ္န႕ဢ္အမဲာ္ညါတဿ္သူတဿ္စြဲဒ္အမ့ဿ္ထံဧိၯနိဧိၯစ့ဿ္ကီး တလိဢ္လဲၯဒဿဢ္၀ဲလဿထံက်ိပူၯ ကီကီခဲခဲ စ့ဿ္ကီး လဿၯဘဢ္. အိးထီဢ္ထံခိဢ္မီဢ္၀ံာ္လီၯထံဒီးထံဟဲ၀ဲ၊မ့ဢ္အူစ့ဿ္ကီးဖဲဲနလိဢ္ဘဢ္အဆဿကတီဿ္နအိးထီဢ္ (အမ့ဢ္ခြဲး -Switch) ဒီးမ့ဢ္အူ ကပီၯထီဢ္ ၀ဲဒဢ္န႕႔ဢ္လီၯ.တလိဢ္လဿနဘဢ္ဃု၀ံအီဢ္ သ့ဢ္မုဿ္ဒ့လဿအယံၯလဿၯ ဘဢ္န႔ဢ္လီၯ. လဿတဿ္ဂ့ဿ္ဒ္အံၯတဖဢ္အဃိ ဖိိသဢ္တဖဢ္ အတဿ္အိဢ္မူအံၯ ယံၯထီဢ္ယံၯ ထီဢ္၀ဲကြ႔ဿ္ကြ႔ဿ္လဿကနဿ္ပဿဿ္၀ဲန႔ဆဿဢ္အဂ့ဿ္န႔ဢ္လီၯ.တဿ္သံကြဿ္အိဢ္္ထီဢ္၀ဲဲ ႃႃဖိသဢ္ တဖဢ္ ကသ့ကဟုကယာ္က့ၯန႔ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯအဂီဿ္ပကဘဢ္ဆိကမိဢ္တဿ္မႏုလဲဢ္႗႗န႔ဢ္လီၯ.

ဖါတံဿ္ကႜီဢ္နံဢ္လဿအမ့ဿ္ ကညီပွၯသးပွဿ္လဿအနဿ္ပဿဿ္န႔ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯဒီးသ့ဢ္ပွဿ္တဿ္အိဢ္သးလဿ ကီဿ္ကႜီဢ္တဲဢ္အပူၯ တဂၯစံး၀ဲ ႃႃက်ဲအဆိကတဿဿ္တဘိလဿပွၯဖိသဢ္ကသ့ကဟုကယာ္က့ၯန႕ဆဿဢ္အဂီဿ္ ပကဘဢ္ဃုန႔ဢ္က်ဲလဿအ၀ဲသ့ဢ္ကသ့အဲဢ္န႕ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯန႕ဢ္လီၯ႗႗.

(ဟံန႕ဿ္အီၯလဿ ႃႃသူလ့ၯကီၯ၀့ၯ႗႗ကညီဖိန႕ဆဿဢ္ခိဢ္ဃဿၯပ်ဲဿ္စီဿ္ ၊ကၾတဴဿ္ (၅) အဘ့ဢ္(၁)မ့ၯ - အီကူာ္ -၂၀၀၆ )